Được coi là một trong ba “nhà máy mẹ” của ngành Quân giới, thành lập từ những năm 50 của thế kỷ trước và là “cái nôi” khai sinh ra các nhà máy khác. Vào năm 1964, Cục Quân giới quyết định tách Phân xưởng 4B chuyên sản xuất lựu đạn của Nhà máy Z2 để thành lập Xưởng Z3 chuyên sản xuất các loại lựu đạn, mìn trực thuộc Cục Quân giới. Ngày 13/7/1967, Xưởng Z3 sáp nhập vào Công trường 6502 để thành lập Nhà máy V115 (nay là Nhà máy Z115). Tiếp đó, tháng 9/1966, thực hiện quyết định của trên, một dây chuyền sản xuất bộ lửa cho lựu đạn của Nhà máy Z2 được tách ra, trở thành một nhà máy mới, nay là Nhà máy Z121.

Như vậy, từ “nhà máy mẹ” Z113, ngành Quân giới đã có thêm 2 “nhà máy con” là Z115 và Z121. Trải qua 63 năm (19572020) xây dựng và phát triển, Nhà máy Z113 luôn hoàn thành nhiệm vụ sản xuất, sửa chữa các loại đạn trang bị cho Quân đội; đồng thời tham gia sản xuất các sản phẩm kinh tế, như: thuốc nổ công nghiệp, mũi khoan cầu và một số sản phẩm cơ khí phục vụ dân sinh.

Hơn 60 năm xây dựng và phát triển, trải qua nhiều lần thay đổi phiên hiệu và chuyển đổi mô hình hoạt động, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Nhà máy Z113 vẫn luôn khẳng định được phẩm chất anh bộ đội cụ Hồ, không ngừng nỗ lực hoàn thành và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Trong nhiệm kỳ 2015-2020, Nhà máy đã tập trung lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất và sửa chữa 31 chủng loại sản phẩm quốc phòng, trong đó có 10 sản phẩm mới, đảm bảo chất lượng, tiến độ, an toàn. Trong sản xuất kinh tế, Nhà máy đã kịp thời đánh giá đúng nhu cầu của thị trường, tạo được sự gắn kết giữa sản xuất và tiêu thụ; giữ vững mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với các bạn hàng truyền thống, tiêu thụ các sản phẩm kinh tế thế mạnh như: thuốc nổ công nghiệp, thuốc nổ TNT, mũi khoan cầu…, góp phần nâng tổng doanh thu của Nhà máy trong nhiệm kỳ 2015- 2020 đạt gần 5 nghìn tỷ đồng, lợi nhuận đạt 226 tỷ đồng, thu nhập bình quân đạt gần 10 triệu đồng/người/tháng. Ngoài ra, Nhà máy Z113 còn triển khai thực hiện 14 dự án, trong đó 8 dự án đã hoàn thành, đưa vào khai thác, sử dụng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động.

Những năm qua, đội ngũ cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy Z113 luôn đoàn kết, vượt lên mọi khó khăn, tích cực, sáng tạo trong sản xuất; thực hiện tốt việc kết hợp quốc phòng với kinh tế, phát triển kinh tế gắn với nhiệm vụ quốc phòng, góp phần xây dựng, phát triển nền CNQP. Trên cơ sở năng lực sản xuất hiện có, Nhà máy Z113 đã sản xuất, sửa chữa các sản phẩm quốc phòng đạt chất lượng tốt, phục vụ tốt nhiệm vụ huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị trong toàn quân. Bên cạnh đó, công tác phát triển sản phẩm mới luôn được nhà máy quan tâm, nghiên cứu, thu được kết quả nổi bật. Không chỉ là một trong những đơn vị có truyền thống sản xuất thuốc nổ công nghiệp; Nhà máy Z113 còn là doanh nghiệp duy nhất trong nước sản xuất thuốc nổ TNT dùng trong quân sự và công nghiệp. Thực hiện chủ trương của Bộ Quốc phòng và Tổng cục CNQP về phát huy, khai thác hiệu quả các dây chuyền có tính lưỡng dụng để đẩy mạnh sản xuất sản phẩm kinh tế, trong đó có xuất khẩu, Nhà máy đã đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, tìm kiếm mở rộng thị trường. Sản phẩm thuốc nổ TNT công nghiệp của Nhà máy sản xuất phục vụ xuất khẩu đạt tiêu chuẩn kỹ thuật cấp 1, đáp ứng yêu cầu khắt khe của đối tác.

 

Những tháng đầu năm 2020, Nhà máy Z113 đã xuất khẩu sang thị trường Philippin và Indonesia gần 300 tấn thuốc nổ TNT công nghiệp. Những kết quả bước đầu này có ý nghĩa quan trọng, tạo tiền đề cho Nhà máy Z113 tiếp tục đẩy mạnh hợp tác, có nhiều đột phá mới trên thị trường xuất khẩu với chủng loại sản phẩm đa dạng hơn.

 

Với bề dày truyền thống và những thành tích đạt được, Nhà máy Z113 đã được Đảng, Nhà nước phong tặng Danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân (1990); Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (2008) và đúng dịp kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống (1957-2017), Nhà máy Z113 vinh dự được đón nhận Huân chương Quân công hạng Nhì.

Định hướng những năm tiếp theo, Nhà máy Z113 tiếp tục tập trung lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ sản xuất và sửa chữa quốc phòng, bảo đảm chất lượng, độ tin cậy, đúng tiến độ, an toàn; duy trì, giữ vững thị phần các sản phẩm kinh tế truyền thống; tăng cường đầu tư công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học vào nghiên cứu, chế tạo trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm… xứng đáng là cái nôi của ngành sản xuất vũ khí Việt Nam./.

Tin, ảnh: Mạnh Chiến